Türkiye’de hızla düşen doğurganlık oranlarının nedenlerini araştıran HEKİMSEN Sendikası, hazırladığı çarpıcı analizle tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı. OECD 2023 verilerini derleyen HEKİMSEN; Türkiye’nin çocuklu ailelere en az desteği veren, buna karşılık en yüksek vergi yükünü uygulayan ülkelerden biri olduğunu ortaya koydu.
Nüfus artış hızındaki gerileme ve yaşlanan nüfus tehlikesi ülke gündemindeki yerini korurken, HEKİMSEN tarafından yapılan analizler sorunun temelinde ekonomik faktörlerin yattığını belgeledi. HEKİMSEN’in OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) kaynaklarından derlediği "Tax Wedge" (Toplam Vergi Yükü) verileri, Türkiye’de çocuk sahibi olmanın aile bütçesine getirdiği mali yükün, gelişmiş ülkeler ortalamasının çok üzerinde olduğunu kanıtladı.
HEKİMSEN Analizi: "Bekâr Ebeveyn OECD Ortalamasının İki Katı Vergi Ödüyor"
HEKİMSEN tarafından derlenen verilere göre; gelir vergisi ve SGK primlerinin toplam işgücü maliyetine oranı incelendiğinde, Türkiye'deki çocuklu çalışanların maaşlarının büyük bir kısmı kesintilere gitmektedir.
HEKİMSEN’in raporlaştırdığı OECD verilerindeki çarpıcı farklar şöyle:
Bekâr Ebeveyn (2 Çocuklu): HEKİMSEN'in analizine göre; Türkiye’de bu grubun vergi yükü %34 iken, OECD ortalaması %17 seviyesindedir. Yani Türkiye’de tek başına çocuk büyütmeye çalışan bir çalışan, OECD ortalamasının iki katı vergi ödemektedir.
Evli ve Tek Çalışan (2 Çocuklu): Türkiye’de vergi yükü %39 iken, OECD ortalaması %26’dır.
Evli ve Çift Çalışan (2 Çocuklu): Türkiye %36, OECD %30.
Yüksek Ücretli Çiftler: HEKİMSEN, yüksek ücret grubunda dahi Türkiye’nin (%38) OECD ortalamasının (%32) üzerinde vergi kestiğini tespit etmiştir.
HEKİMSEN, OECD'den derlediği bu tablonun, Türkiye'deki vergi yükünün tüm hane tiplerinde ortalamaların üzerinde olduğunu gösterdiğini belirterek; "Düşük doğurganlık oranları yalnızca bireysel tercihlerle açıklanamaz, ekonomik yük belirleyicidir" değerlendirmesinde bulundu.
HEKİMSEN’den 'Nüfus Artışı' İçin Radikal Vergi Reformu Önerisi
OECD verileri ışığında mevcut ekonomik yapının aileleri çocuk sahibi olmaktan uzaklaştırdığını belirten HEKİMSEN, sorunun çözümü için somut bir yol haritası sundu. Sendika, doğurganlığı artırmak ve aile kurumunu güçlendirmek için gelir vergisi ve SGK primlerinde "Çocuk Sayısı Bazlı" bir reform çağrısında bulundu.
HEKİMSEN’in hazırladığı çözüm paketi şu maddelerden oluşuyor:
Vergi Dilimleri Yeniden Tanımlanmalı:
1 Çocuklu Aile: Üst vergi oranı %10 ile sınırlandırılmalı.
2 Çocuklu Aile: Üst vergi oranı %5 olmalı.
3 ve Üzeri Çocuk: Aile, gelir vergisinden tamamen muaf tutulmalı.
SGK Prim Desteği:
HEKİMSEN, çalışan ebeveynlerin üzerindeki SGK prim yükünün çocuk sayısına göre azaltılmasını ve eksik kısmın devlet tarafından sübvanse edilmesini önermektedir.
"Mali Yapı Güçlenmeden Sorun Çözülmez"
Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan HEKİMSEN yetkilileri, Türkiye’nin demografik geleceği için kültürel tartışmalardan ziyade ailenin bütçesini rahatlatacak adımların atılması gerektiğini vurguladı. HEKİMSEN; önerilen bu reformların hayata geçmesi durumunda aile bütçesinin güçleneceğini, çocuk sahibi olma kararının ekonomik bir risk olmaktan çıkacağını ve nüfustaki yaşlanma baskısının azalacağını belirtti.
Yorum Yap